'Binnen het onderwijs is werkdruk en energie vaak een pijnpunt,' zegt Nicole Machielse. Ook zij adviseert in het primair onderwijs op gebied van arbeid en vitaliteit. 'Als het mogelijk zou zijn om meer te standaardiseren, volgens LEAN principes te werken en afspraken te maken die bijdragen aan de balans energievreters-energiegevers, dan kan dat schelen in de werkbeleving. Ook kan dat meer verbinding tot stand brengen. Het creëren van een lerende omgeving, eigenaarschap verwachten, leiderschap tonen en dit ook daadwerkelijk onderwerp van gesprek te maken in de gesprekkencyclus, leidt op de langere termijn tot duurzamer inzetbare leerkrachten.'
Het congres heeft haar aan het denken gezet over of én hoe LEAN in het onderwijs toe te passen is. Want een goede balans tussen energiegevers en energievreters is essentieel voor het werkplezier. Wat energie geeft, kan namelijk als buffer fungeren voor energievreters als werkdruk.
'Mensen hebben bronnen nodig om duurzaam inzetbaar te blijven.' Dat zei Beatrice van der Heijden, hoogleraar strategisch HRM. 'De dialoog met je direct leidinggevende is vele malen belangrijker voor het hebben van een duurzame loopbaan, dan een groep hele fijne en dierbare collega’s. Dit vraagt om een people manager i.p.v. een instrumenteel leidinggevende. Oftewel: een leidinggevende heeft een sleutelrol in duurzame inzetbaarheid door hier met medewerkers over in gesprek te blijven.'
De carrière kralenketting
Nick van Dam, als hoogleraar en gespecialiseerd in leren en ontwikkelen, stelt dat ons werk veranderlijk blijft en dat we ons daarop maar beter kunnen instellen. Terwijl je vroeger nog een 'vak voor het leven' leerde, zie je nu 'serieel meesterschap'. Je leert een vak, de wereld verandert en jij ontwikkelt je. En aansluitend ontwikkel je je verder in een 'nieuw' vakgebied dat nauw verbonden is met je 'oude' vakgebied. Zo rijg je als een kralenketting in de loop van je leven meerdere carrières aan elkaar. Dit vraagt een groeimindset en eigenaarschap over je eigen ontwikkeling. Voor een trend als deze is er voor het primair onderwijs nog veel ruimte om hier verder in te groeien en te ontwikkelen. Vooral ook in hoe een schoolleider hierin een ondersteunende rol kan hebben.
Olympische inspiratie voor het onderwijs
Een inspirerende aanvulling was van Pieter van den Hoogenband. 'Je wint niet iedere vier jaar de Olympische Spelen, je wint iedere dag', zei hij. Hij vertelde hoe hij ondanks een hernia toch een Olympische medaille won. Zijn team en hijzelf keken niet zozeer naar wat er niet kon, maar vooral naar wat er goed ging: een hoge slagfrequentie, de lage elleboog. Die punten versterkten ze zoveel mogelijk. In hele kleine stapjes werden er microsuccessen geboekt. Appreciative Inquiry, aandacht voor sterke punten en juist die doorontwikkelen. Dat krijgt tegenwoordig steeds meer aandacht in HR en in gesprekscyclussen.
Belangrijke les van een stewardess
De groeimindset, die ook door Van den Hoogenband wordt benoemd, is precies wat we leerlingen ook meegeven. Een mooie les, die juist ook bij leerkrachten zo'n belangrijke rol heeft. Denk maar aan wat de stewardess zegt in het vliegtuig. Eerst zelf het mondkapje op, voordat u de kinderen helpt. Om meer te kunnen betekenen in de ontwikkeling van kinderen, moeten we aandacht hebben voor de ontwikkeling van de leerkracht zelf.
Leidinggevenden vervullen hierin een belangrijke rol. In gesprek met elkaar, met een open blik op de ontwikkelingen. En vooral met aandacht voor de eigenaarschap over de ontwikkeling van de leerkracht. Zo draagt u samen bij aan duurzame inzetbaarheid en een leven lang leren. Niet alleen leerlingen maar ook medewerkers in het primair onderwijs hebben baat bij een groeimindset.
Vol met inspirerende verhalen en praktische tips! U leest het hier.
