‘‘Wij hebben in eerste instantie voornamelijk geworven onder ouders van onze leerlingen”, vertelt Loes Buis, coördinator Professionalisering en verantwoordelijk voor de organisatie rondom zij-instromers. “Daarnaast melden geïnteresseerden zich ‘via via’ bij ons.” Een kleine twee jaar geleden organiseerde Onderwijsgroep Amstelland voor geïnteresseerde ouders een informatieavond waarvoor ook de leerkrachten van de scholengroep waren uitgenodigd. “Het is belangrijk om ook je medewerkers goed te
informeren omdat sommigen hun twijfels hadden over de kwaliteit van zij-instromers.” Zij-instromers worden bovenschools aangesteld. Het bestuur plukt nog steeds de vruchten van de informatieavond. Op dit moment heeft Amstelland er 26 in huis.
Bij Onderwijsgroep Amstelland doorlopen potentiële zij-instromers eerst een intensief selectietraject. Ze snuffelen drie dagen om te kijken of het werk aan hun verwachtingen voldoet. Dan worden ze voor drie maanden op een school aangesteld als leraarondersteuner om ervaring op te doen voor hun portfolio en om te ontdekken welke groep ze aanspreekt. Na een pittig assessment met een ‘go’ als resultaat staan ze nog drie maanden naast een collega voor de klas. “Te heftig om meteen helemaal alleen te beginnen.” Staan ze eenmaal zelfstandig voor de klas, ook dan biedt Amstelland twee jaar intensieve begeleiding, zowel
bovenschools als op de betrokken school. Buis ziet de goede begeleiding als sleutel voor het succes. “Daarom komen mensen graag naar ons toe en haken niet snel af.” Daarnaast tipt ze dat een goede samenwerking met de Pabo de slaagkans vergroot. “School en Pabo moeten echt samen opleiden.”
Basisschool Het Kofschip in Ouderkerk aan de Amstel is een van de dertien scholen van Onderwijsgroep Amstelland. Sinds januari 2020 staat daar zij-instromer Christine van der Schilden (37) drie dagen per week zelfstandig voor groep 2, de Dolfijnen. Daarnaast volgt ze wekelijks één avond de Marnix Pabo in Utrecht. Van der Schilden studeerde HBO Communicatiemanagement en werkte ruim vijftien jaar bij een reclamebureau, de laatste jaren als accountdirector. “Ik had het daar reuze naar mijn zin”, laat ze weten. Toch besloot ze het onderwijs in te gaan.
“Ik vond het altijd al leuk om met kinderen te werken. Mijn moeder zit in het onderwijs en stimuleerde mij vroeger al om de Pabo te doen.” Het begon te kriebelen toen haar oudste dochter naar school ging en ze veel in aanraking kwam met kinderen. De informatieavond bij Onderwijsgroep Amstelland raakte in haar hart. Toch duurde het daarna nog anderhalf jaar voordat ze de
switch maakte. “Het is nogal een stap: leuke baan opzeggen, studie, drie dagen voor de klas. Maar het gevoel was goed. Ik was verkocht nadat ik een dag had meegelopen in een klas. Ik heb afgelopen zomer mijn baan opgezegd. Ik wilde niet later denken ‘had ik maar’.” Van der Schilden begon bewust bij groep 2. “Groep 8 leek me wat te heftig om mee te beginnen.”
Maartje van den Heuvel, directeur van Het Kofschip, ziet zij-instromers als een goede, gesubsidieerde kortetermijnoplossing voor het
lerarentekort. “Voor 20.000 euro moet de betrokken school de zij-instromer samen met de Pabo in twee jaar opleiden. Of deze
subsidie toereikend is, hangt af van hoe school en Pabo het zijinstroomtraject inrichten. Het is belangrijk om goed te kijken naar
wat haalbaar is naast een zware opleiding van twee jaar. Ik werkte eerder bij een bestuur waar de zij-instromers vier dagen voor
de klas stonden. Bij ons zijn dat er maximaal drie. Ook de Pabo’s organiseren de opleiding op verschillende manieren. De ene
heeft een klas met zij-instromers, de andere levert maatwerk met individuele trajecten.”
Evenals Buis stelt Van den Heuvel dat het succes staat of valt met goede begeleiding. “Uitval bij starters en zij-instromers heeft
vaak te maken met slechte begeleiding. Ik heb structureel gesprekken met Christine. Daarnaast heeft ze wekelijks een gesprek met een coach/ervaren leerkracht en een gesprek met de leerkracht die dezelfde groep doet. Verder krijgt ze begeleiding op de
werkplek van een bovenschoolse coach.” Naast goede begeleiding is ook werkplezier van belang voor de zij-instromers. “Ik zie het als mijn taak ervoor te zorgen dat alle leraren hier elke dag met plezier naar school komen. Dat geldt ook voor de zij-instromers. Ik wil goed voor ze zorgen en hun persoonlijke kwaliteiten laten floreren. En ook belangrijk: wij nemen ze als volle collega op in het team.”
Zij-instromer Christine is enthousiast over de begeleiding. “Als zij-instromer spring je toch een beetje in het diepe: nieuwe baan, nieuwe omgeving en nog een studie erbij ook. Drie coaches klinkt wel als veel, maar het is zo fijn om bij hen met al mijn vragen te kunnen aankloppen. Ik ben in een warm bad terechtgekomen. Ik heb nog niet één keer gedacht om terug te gaan naar
mijn oude vak. Het is een goede keuze geweest.”
Van den Heuvel ziet de aanpak van de Onderwijsgroep Amstelland als een voorbeeld van hoe het zou moeten. “We hebben veel zij-instromers omdat we erom bekend staan dat we het goed met elkaar organiseren. Ik vind ze fantastisch. Ze kiezen bewust voor het onderwijs en nemen de nodige levenservaring en werkervaring binnen andere organisaties mee. Die inzichten zijn van harte welkom om de school te professionaliseren. Positief als je kinderen moet opvoeden.” Buis: “Ze zijn een verrijking binnen onze onderwijsgroep.”
25% van de (her)startende leerkrachten verlaat binnen vijf jaar het PO. Vaak omdat er geen tijd en geld is voor goede begeleiding.
VfPf ondersteunt u hierin graag met mentoren on the job. Dat zijn ervaringsdeskundigen die leerkrachten die voor het eerst (sinds lange tijd weer) voor de klas gaan staan extra vakinhoudelijke begeleiding bieden. Lees hier meer of informeer bij uw regiocoördinator naar de mogelijkheden.
