10.000 fte niet inzetbaar: Ziekteverzuim in het PO blijft zorgwekkend hoog

Het verzuimpercentage in het primair onderwijs blijft met 7,2% in 2024 aanzienlijk hoger dan de jaren voor de coronapandemie. Sinds 2019 is er een stijgende trend zichtbaar, met een piek van 7,6% in 2022. Hoewel er in 2023 en 2024 een lichte verbetering te zien is ten opzichte van 2022, blijft het verzuim bijna een procentpunt hoger dan in 2019, het jaar voor de pandemie.

• Het verzuimpercentage in het primair onderwijs (7,2%) ligt aanzienlijk hoger dan het landelijk gemiddelde van alle sectoren in Nederland (5,2%) en ook hoger dan het gemiddelde van de gehele onderwijssector (5,5%). Dit maakt het primair onderwijs een van de sectoren met het hoogste verzuimpercentage in Nederland, wat zorgwekkend is. Het verzuimpercentage is zelfs twee keer zo hoog als in de sectoren met het laagste verzuim, zoals de horeca en specialistische zakelijke diensten (3,4%). 

• Fors aantal schoolbesturen heeft een verzuimpercentage boven het landelijk gemiddelde. Zo is bij ruim 70% van de schoolbesturen het verzuim hoger dan het landelijk gemiddelde (5,2%) en heeft 25% van de schoolbesturen zelfs een verzuimpercentage hoger dan 8,5%. Dit toont aan dat de verzuimproblematiek niet gelijkmatig over de sector is verdeeld. Het grootste aandeel in het verzuim komt van schoolbesturen met bovengemiddelde verzuimpercentages.

• De meldingsfrequentie toont verbetering. De meldingsfrequentie geeft aan hoe vaak medewerkers zich gemiddeld ziekmelden per jaar. Na een piek in 2022 (1.33) is er een duidelijke daling zichtbaar naar 0.98 in 2024.
• Ook het nulverzuim herstelt zich. Het nulverzuim is het percentage medewerkers dat zich in een jaar niet ziek heeft gemeld. Dit is gestegen van 33,81% in 2022 naar 45,96% in 2024. Dit is een positieve ontwikkeling, maar nog steeds onder het niveau van 2019-2021 toen het percentage rond de 50% lag.
• Een zorgwekkende trend is de toenemende verzuimduur sinds 2022. In 2022 lag de gemiddelde verzuimduur nog op 11.86*** dagen; in 2024 is dit gestegen naar 14.47*** dagen. Deze toename in verzuimduur is een belangrijke aanjager voor het hoge verzuimpercentage.

Bij nadere analyse van het verzuim in 2024 vallen enkele patronen op:

Leeftijd

• Het verzuimpercentage neemt toe naarmate de leeftijd toeneemt. Van 3,1% bij de groep 15 tot 24-jarigen tot 10,6% bij 65-plussers.
• De verzuimduur stijgt ook aanzienlijk met de leeftijd; van gemiddeld 5.4 dagen bij de groep 15 tot 24-jarigen, tot 28 dagen bij 65-plussers.

Functie

• Het onderwijsondersteunend personeel (OOP) heeft met 7,7% het hoogste verzuimpercentage.
• Het verzuimpercentage bij onderwijzend personeel (OP) ligt op 7,2%.
• Het management heeft met 5,6% het laagste verzuimpercentage, maar wel de langste gemiddelde verzuimduur (27 dagen).

Het aanhoudend hoge verzuimpercentage in het primair onderwijs blijft een zorg. Daarnaast vergroten de oplopende verzuimduur en de vergrijzing van medewerkers de impact van het verzuim op onderwijsorganisaties. Meer 65-plussers blijven werken door de hogere AOW-leeftijd, wat invloed heeft op het verzuim. Oudere medewerkers hebben namelijk over het algemeen een hoger verzuim. 

De gevolgen voor de sector zijn zorgelijk: 10.000 fte is dagelijks niet inzetbaar, wat leidt tot verhoging van de werkdruk, druk op de onderwijskwaliteit en een kostenpost van € 811 miljoen. Deze cijfers onderstrepen de noodzaak om het verzuim duurzaam te verlagen. Hierbij kan VfPf jouw schoolorganisatie helpen. 

*/**
*In 2022 was er sprake van verhoogd verzuim in relatie tot de coronapandemie. 
**Voor berekening van de verzuimpercentages wordt de 'Standaard voor verzuimregistratie'  gevolgd. VfPf beschikt niet over het percentage dat iemand ziek is. Bij ziekte wordt uitgegaan van 100% arbeidsongeschiktheid. Hierdoor kunnen onze cijfers afwijken van DUO of CBS.